Սոցիալական ցնցումների թվում, ցավալի հիշողություններ եւ արյունոտ իրականություն, մոռացված ճշմարտությունները երբեմն հնչում են: Դրանցից մեկը Լուսինա Կիրակոսյանի բաց կոչն է հայ ժողովրդի խղճի համար: Նրա խոսքերը ցնցող են, ուղիղ եւ անհերքելի:

«Քոչարյանն իրավունք չունի ազատ լինել: Թատրոնի առջեւ տեղի ունեցած սպանությունը դեռ աչքերիս առջեւ է»:

Այս հայտարարությունն արվել է ոչ միայն որպես անձնական վրդովմունք, այլեւ որպես մի ամբողջ դարաշրջանի կարճ արդյունք: Այն ամուր արմատավորված է մեր հիշողության մեջ, ինչպես ոչ-պատրաստված վերքը:

Երբ հիշողությունները գրվում են արյան մեջ
2008-ի մարտի 1-ին, Երեւանի հենց սրտում, Ազատության հրապարակից մի քանի քայլ, թատրոնի դիմաց, դարձավ քաղաքական վրեժխնդրության ասպարեզ: Այս օրը ոչ միայն ուժի եւ քաղաքացիների բախումների կեսօրին էր, այլ նաեւ այն, ինչից ամենից շատ էր վախենում. Սպանելով իր ժողովրդին:

Մարդիկ մահացան այդ օրը: Ոչ թե զինվորներ, որոնք պայքարում են ազնիվ գաղափարների համար ռազմի դաշտում, բայց խաղաղ ցուցարարները իրենց երկրի մայրաքաղաքում: Այդ օրը հարյուրավոր Վկաների աչքերում զենքը շրջվել էր անմեղ մարդկանց դեմ: Եվ ով էր այդ ժամանակ պետության ղեկին `Ռոբերտ Քոչարյան:

Արդարադատության բացակայության գինը
Երկար տարիներ Լյուսինա Կիրակոսյանը լռեց: Նա լռեց, ինչպես հազարավոր մարդիկ, ովքեր ականատես են եղել այս ողբերգությանը: Այնուամենայնիվ, լռությունը համարժեք չէ իշխանության արդարադատությանը: Հասարակական դիրքորոշումից իր բաց դիմումը միանգամից փոխեց իրավիճակը:

Դա այլեւս քաղաքական խոսք չէր: Սրանք մարդկային վկայություն էին: Մի մարդ, որի կյանքը խլել էր նրանց աչքերի առաջ: Այն անձը, որի հիշողության մեջ այս դրվագը դադարեց, քանի որ ժամանակը կանգ առավ կրակոցի պահին:

Քոչարյանի վերադարձը քաղաքական ասպարեզում, որպես «պայքարող» գործիչ միայն սրում է այս ցավը: Ինչպես կարող է կատարվել այն անձը, որի մեջ այս հանցագործությունը կատարվել է, այսօր դիմադրելու ժողովրդին եւ խոսեք արդարության մասին:

Քաղաքական թատրոնի ազդեցությունը
Քոչարյանի ուղին դատարանում չի հանգեցրել արդարադատության վճռական վերականգնմանը: Էլեկտրաէներգիայի, փողի եւ ազդեցության զուգահեռ հոսքեր անընդհատ ստվերում էին այդ գործի ընթացքը: Քաղաքական տեխնոլոգները փորձում են նրան ներկայացնել որպես «նոր հույս» որպես քաղաքական հետապնդում: Բայց կան բաներ, որոնք չեն մոռացվում միայն PR արշավներով:

Թատրոնի դիմաց արյան հետքեր եւ այսօր լուռ նշում են, որ արդարությունը սպասում է թեւերին: Եվ անկախ նրանից, թե ինչպես փորձել է փակել այս անցյալը քարոզչական վարագույրներով, իրականության կոպիտ ձայնը գալիս է բոլորի մոտ:

Լյուսինա Կիրակոսյանի կատարումը, կարծես, վերջին նամակն էր Իշխանություններին չկատարված անարդարության հասցեատիրոջը, այլեւ մեզ, ընկերությանը: Նրա խոսքերը պարզ են, ճշգրիտ եւ անընդունելի անտարբերության համար:

Ով ունի արդարության բանալին:
Այսօր, երբ դատական ​​համակարգը խարխլված է, երբ քաղաքական շահերը օրակարգում են թելադրում, հասարակության ձայնը շարունակում է մնալ իրականության միակ իրական պատուհանը: Քոչարյանի ազատ տեղաշարժը, հատկապես հասարակական հիշատակի խորը վնասվածքի ֆոնին, ուղղակի վիրավորանք է բոլոր նրանց, ում կյանքում այս օրը անջնջելի հետք է թողել:

Հարցը վաղուց չի եղել Քոչարյանի անհատականության մեջ: Հարցը շատ ավելի խորն է: Կարող են մարդիկ մոռանալ իրենց սեփական արյան արժեքով կառուցված պատմությունը: Կարող է նա նկատել այն անձի վերադարձը, որի դարաշրջանը նշանավորվեց բռնությամբ, աղավաղվելով ճակատագրով եւ լուռ ճշմարտությամբ:

UE ՇՄԱՐՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ՉԻ ՄՈՐՏ
Լուսինա Կիրակոսյանը չի մոռանում: Եվ նրա հիշողությունը միայն անձնական ցավ չէ: Սա ազգային հիշողություն է, որն այսօր հարցեր է առաջացնում. Որքան ժամանակ է հարկավոր հանցագործությունը համաներում դառնալու համար: Որտեղ է տողը հիշողության եւ անտարբերության միջեւ:

Հասարակությունը պետք է որոշի մնալ ժամանակի խոնարհ հոսանք կամ վերադառնալ իր ճշմարտությանը, առանց խղճահարության եւ կեղծ խոստումների:

«Քոչարյանն իրավունք չունի ազատ լինել»: Այս հայտարարությունը նախադասություն չէ: Սա պնդում է այն անձը, որի աչքերը չեն հեղեղվել թատրոնի դիմաց արյունով:

Եվ մինչ այսօր պետությունը լռում է, պատմությունն արդեն ասել է իր խոսքը: Ոչ թե խոստումների լեզու, այլ փաստերի լեզու: